Program Leader+
2004-04-12
Słownik pojęć
LEADER+ - Program na rzecz rozwoju obszarów wiejskich - jeden z czterech
programów unijnych, tzw. Inicjatyw Wspólnotowych, mający na celu rozwój obszarów wiejskich
dotkniętych szczególnymi trudnościami i polepszenie warunków życia na wsi dzięki współpracy
partnerów lokalnych (publicznych, prywatnych i organizacji
pozarządowych).
Grupa Partnerska - to dobrowolna i otwarta koalicja liderów
z różnych sektorów życia publicznego (samorządy, przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe,
instytucje państwowe, szkoły, uczelnie, mieszkańcy niezorganizowani formalnie i inni), którzy
wspólnie przygotowują i realizują praktyczne długofalowe działania na rzecz rozwiązywania problemów
gospodarczych, społecznych i ekologicznych oraz wspólnie monitorują ich wyniki i którzy działają na
szczeblu ponadgminnym.
Inicjatywa partnerska - działania podejmowane przez
Grupę Partnerską, przy współpracy partnerów z różnych sektorów - publicznego, prywatnego,
pozarządowego.
Produkt Lokalny - Produkt lokalny wyrób lub usługa, z którą utożsamiają się
mieszkańcy regionu, produkowana w sposób niemasowy i przyjazny dla środowiska, z surowców lokalnie
dostępnych. Produkt lokalny staje się wizytówką regionu poprzez wykorzystanie jego specyficznego i
niepowtarzalnego charakteru oraz angażowanie mieszkańców w rozwój przedsiębiorczości
lokalnej.
Obywatelska inicjatywa lokalna - projekt reprezentujący wspólny
interes lokalnej społeczności, którego autorami są osoby prywatne zamieszkujące na terenie działania
Grupy.
Schemat (scheme) - grupa projektów w ramach działania, które łączy
wspólny sposób wdrażania, wspólna grupa odbiorców, wspólny cel w ramach celu
działania.
Fundraising - szeroko pojęte działania mające na celu pozyskanie
środków finansowych na realizację zamierzonych projektów.
Regranting
środków finansowych - redystrybucja lub też rozdział pozyskanych środków finansowych pomiędzy
jednostki, których dany projekt dotyczy.
Zrównoważony rozwój - według
definicji ONZ, rozwój zrównoważony to taki, który zaspokajając potrzeby dzisiejsze, nie zagraża
jednocześnie potrzebom przyszłych pokoleń. Rozwój zrównoważony to harmonijne współistnienie trzech
aspektów życia: gospodarczego, społecznego i przyrodniczego.
Sektorowe
programy operacyjne (Sectoral operational programmes) - programy operacyjne przygotowywane i
zarządzane przez właściwe resorty centralne, realizujące zadania horyzontalne w odniesieniu do
całych sektorów ekonomiczno-społecznych.
Wniosek/aplikacja (Application
form) - standardowy formularz składany przez beneficjenta w celu uzyskania wsparcia ze środków
pomocowych. Zakres informacji zawartych we wniosku obejmuje: informacje o instytucji zgłaszającej
wniosek, informacje na temat projektu, charakterystyka działań podejmowanych podczas realizacji
projektu, planowane rezultaty i wydatki, wymagane dokumenty w formie załączników. Wniosek musi
zostać złożony zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej (na dyskietce lub płycie
CD).
Wniosek o płatność (Payment application) - wniosek kierowany przez
instytucję zarządzającą do instytucji płatniczej w celu dokonania okresowych płatności na rzecz
ostatecznych odbiorców. Płatności te umożliwiają zwrot kosztów faktycznie opłacanych przez fundusze
pomocowe.
Audyt (audit) - ogół działań, poprzez które uzyskuje się
niezależną ocenę funkcjonowania instytucji, legalności, gospodarności, celowości, rzetelności; audyt
jest zazwyczaj wykonywany przez odrębną komórkę, podporządkowaną bezpośrednio kierownikowi
instytucji lub przez firmę zewnętrzną.
Beneficjent ostateczny (Ultimate
beneficiary) - osoba, instytucja lub środowisko (grupa społeczna) bezpośrednio korzystająca z
wdrażanej pomocy (ostateczny beneficjent).
Cele polityki strukturalnej UE
(EU structural policy objectives) - cele służące osiągnięciu spójności społeczno-gospodarczej Unii
Europejskiej.
Dokumenty programowe (operacyjne) (Programming (operational)
documents) - dokumenty w postaci programów lub planów rozwoju, opracowywane dla potrzeb wydatkowania
środków wstępnie przyznanych (alokowanych) danemu obszarowi lub sektorowi przez Komisję Europejską w
ramach Funduszy Strukturalnych. Określają m.in. cele i główne kierunki wydatkowania środków na
podstawie analizy aktualnej sytuacji i trendów rozwojowych danego obszaru lub sektora, kryteria i
sposoby realizacji konkretnych projektów, osoby i instytucje odpowiedzialne za wykonanie określonych
zadań oraz szacowaną wielkość i rozbicie środków z uwzględnieniem współfinansowania ze wszystkich
osiągalnych źródeł budżetowych. Do dokumentów takich zaliczamy sektorowe programy operacyjne oraz
Narodowy Plan Rozwoju.
Działanie (Measure) - środki, za pomocą których
wdrażana jest grupa projektów realizujących ten sam cel. Działanie stanowi etap pośredni między
priorytetem a projektem.
Działania towarzyszące (Accompanying measures) -
usługi dodatkowe, wspomagające realizację projektów finansowanych z EFS oraz wzmacniające efekt
projektu np. zapewnienie opieki nad dziećmi i osobami zależnymi, transport na miejsce
szkolenia.
Ewaluacja (programu) (Evaluation (of a programme) - oszacowanie
oddziaływania pomocy strukturalnej Wspólnoty w odniesieniu do celów oraz analiza jej wpływu na
specyficzne problemy strukturalne.
Fundusze Strukturalne (Structural Funds)
- zasób finansowy UE umożliwiający pomoc w restrukturyzacji i modernizacji gospodarki krajów
członkowskich drogą interwencji w kluczowych sektorach i regionach (poprawa struktury). Na fundusze
strukturalne składają się: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejski Fundusz
Społeczny (EFS), Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR) oraz Finansowy Instrument
Wspierania Rybołówstwa (FIWR).
Inicjatywa lokalna (Local initiative) -
inicjatywy lokalne są jednym z instrumentów polityki regionalnej UE. Zgodnie z zasadą subsydiarności
ich celem jest pobudzenie społeczności lokalnych i zwiększenie zaangażowania władz lokalnych w
rozwój społeczno-gospodarczy regionu. Jednym z rodzajów lokalnych inicjatyw są lokalne pakty na
rzecz zatrudnienia, w ramach których podejmowane są działania na rzecz lokalnego rynku
pracy.
Inicjatywy Wspólnoty (Community Initiatives) - programy finansowane
z funduszy strukturalnych, mające na celu rozwiązanie problemów występujących na terenie całej Unii
Europejskiej. Liczba i charakter Inicjatyw Wspólnotowych ulegają zmianom w zależności od
zidentyfikowanych problemów mających wpływ na funkcjonowanie Unii Europejskiej. W latach 2000-2006
są to: EQUAL, INTERREG LEADER , URBAN. W Polsce w tym okresie programowania wdrażane będą tylko
Inicjatywy Equal i Interreg.
Instytucja Płatnicza (Paying Authority) -
jedna lub kilka instytucji lub organów krajowych, regionalnych lub lokalnych, wyznaczonych przez
państwo członkowskie w celu przygotowania i przedkładania wniosków o płatności oraz otrzymywania
płatności z Komisji. W Polsce instytucją płatniczą będzie Departament Obsługi Funduszy Pomocowych w
Ministerstwie Finansów.
Instytucja Wdrażająca (Final beneficiary) -
jednostka finansów publicznych odpowiedzialna za zlecanie realizacji projektu. Beneficjent Końcowy
może pełnić także funkcję projektodawcy. Dla SPO RZL funkcję tę pełnić będzie: Ministerstwo
Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej (Departament Wdrażania), Ministerstwo Edukacji Narodowej i
Sportu, wojewódzkie urzędy pracy, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Polska
Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości.
Instytucja Zarządzająca (Managing
authority) - instytucja lub organ administracji publicznej, wyznaczony przez państwo członkowskie,
odpowiedzialny za zarządzanie programem operacyjnym. W przypadku SPO RZL funkcję tę pełnić będzie
Departament Zarządzania i Programowania EFS w Ministerstwie Gospodarki, Pracy i Polityki
Społecznej.
Jednolity Dokument Programowy (Single Programming Dokument) -
jednolity dokument przyjęty przez Komisję i zawierający tą samą informację, która jest zawarta w
Podstawach Wsparcia Wspólnoty i programie operacyjnym.
Koszty
kwalifikowalne (Eligible costs) - koszty, których poniesienie jest merytorycznie uzasadnione i które
spełniają kryteria kwalifikowalności wyznaczone przez instytucję
zarządzającą.
Kryteria wyboru projektów (Project selection criteria) -
określony zestaw wymogów formalnych i merytorycznych, zawartych w programie uzupełniającym, które
muszą spełnić projekty, aby uzyskać dofinansowanie ze środków pomocowych. W przypadku Funduszy
Strukturalnych kryteria wyboru projektów formułowane są przez instytucję zarządzającą, a następnie
aprobowane przez Komitet Monitorujący.
Kwalifikowalność kosztów
(Eligibility of cost) - spełnienie przez koszty działań lub operacji określonych warunków, do
których należą: (1) zgodność z wymogami Funduszu, z którego miałaby pochodzić pomoc; (2) spójność
planowanych działań lub operacji z zatwierdzonym programem
operacyjnym.
Kwalifikowalność wydatków (Eligibility of expenditure) -
spełnienie przez wydatki poniesione w ramach programu lub projektu określonych warunków co do ich
współfinansowania z funduszy pomocowych.
Płatność (Payment) - określona
wielkość środków w ramach pomocy finansowej, wypłacana przez Komisję Europejską do Instytucji
Płatniczej na podstawie wniosku o płatność.
Priorytet (Priority) - jeden z
priorytetów strategii, przyjętych w PWW (CSF) lub w pomocy; priorytetowi jest podporządkowany wkład
finansowy z Funduszy, innych instrumentów finansowych oraz odpowiednich środków finansowych państwa
członkowskiego, jak również zestaw sprecyzowanych celów.
Program operacyjny
(Operational programme) - dokument przyjęty przez Komisję, służący wdrażaniu PWW (CSF) i składający
się ze spójnego zestawienia priorytetów, zawierającego działania wieloletnie, które mogą być
wdrażane przez jeden lub kilka Funduszy, jeden lub kilka innych dostępnych instrumentów finansowych
oraz EIB.
Projekt (Projekt) - najmniejsza dająca się wydzielić jednostka
stanowiąca przedmiot pomocy.
Beneficjent (Beneficiary, Project promotor) -
jednostka publiczna lub prywatna składająca wniosek do końcowego beneficjenta na realizację projektu
współfinansowanego z Funduszu Strukturalnego.
Usługi dla struktur i
systemów (Assistance to structures and systems) - usługi świadczone w ramach projektów finansowanych
z EFS, mające na celu rozwijanie i doskonalenie systemów i struktur działających w obszarze rynku
pracy, np. badania, ekspertyzy, szkolenia dla nauczycieli i trenerów, zakup sprzętu komputerowego i
oprogramowania.
Uzupełnienie programu (Programme complement) - dokument
wdrażający strategię i priorytety pomocy, zawierający także szczegółowe elementy na poziomie
działania przygotowany przez państwo członkowskie lub instytucję zarządzającą, i w razie potrzeby
korygowany. W dokumencie tym przedstawione zostaną szczegółowe kryteria wyboru projektów, system
wdrażania, budżet działań.
Wspólnota Europejska (WE) (European Community
(EC) - wspólnota, której celem jest stworzenie wspólnego rynku oraz unii gospodarczej i walutowej, a
także dzięki wdrożeniu wspólnej polityki i działań, wspieranie w całym ugrupowaniu harmonijnego i
zrównoważonego rozwoju działalności gospodarczej, wysokiego poziomu zatrudnienia i ochrony
socjalnej, równości praw kobiet i mężczyzn, zrównoważonego i nieinflacyjnego wzrostu, wysokiego
stopnia konkurencyjności i spójności gospodarczej, wysokiego poziomu ochrony i poprawy jakości
środowiska naturalnego, podnoszenie standardu i jakości życia, gospodarczej i społecznej spójności
oraz solidarności między państwami członkowskimi. Działania Wspólnoty są regulowane wspólnymi
politykami, do których należą: Wspólna polityka rolna, Wspólna polityka handlowa, Wspólna polityka
transportowa i polityka ochrony środowiska, Polityka regionalna i strukturalna WE, Unia gospodarcza
i walutowa, Wspólna polityka zagraniczna i bezpieczeństwa.